Φυσικό Αντικείμενο Πράξης
Η έρευνα θα εστιάσει στο πρόβλημα της αυξανόμενης ανεργίας και υποαπασχόλησης (ειδικά για τους νέους και τις γυναίκες) στην Ελλάδα, κατά την τρέχουσα περίοδο της κρίσης. Η υπο-αξιοποίηση ή και πλήρης απαξίωση των ανθρώπινων πόρων, που αντανακλάται στη συρρίκνωση των ευκαιριών απασχόλησης και στην αδυναμία πρόσβασης στην εργασία, αποτελεί πλέον στη χώρα μας την κύρια αιτία οικονομικής ανισότητας και κοινωνικού αποκλεισμού. Στον αντίποδα, η προτεινόμενη ανάλυση τοπικών/περιφερειακών αγορών εργασίας και η ανάδειξη ευκαιριών και πρωτοβουλιών δημιουργίας απασχόλησης θα παράσχει εργαλεία για την αντιστροφή της υφιστάμενης κατάστασης. Η Σπάρτη, η Τρίπολη, η Ρόδος και η Καστοριά θα αποτελέσουν τις περιοχές-στόχους της έρευνας, καθώς αντιπροσωπεύουν διαφορετικές περιπτώσεις ανάπτυξης και παραγωγικής εξειδίκευσης, επιτρέποντας συγκριτική ανάλυση της ανεργίας και της απασχόλησης. Στις συγκεκριμένες περιοχές θα εξετασθούν:
- Η κλαδική εξειδίκευση σε συνάρτηση με την πορεία της απασχόλησης και της ανεργίας, προκειμένου να αποτιμηθεί η αξιοποίηση των τοπικών ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων.
- Τα προσόντα, οι δεξιότητες και η στάση των ανέργων και των υποαπασχολούμενων, προκειμένου να εντοπιστεί η ασυμβατότητα του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού με τις τοπικές παραγωγικές δομές και η δυνατότητα απορρόφησής του.
- Η ικανότητα των τοπικών παραγόντων – σωματεία εργαζομένων, αντιπρόσωποι ανέργων, τοπικές αρχές, ΟΑΕΔ, επιχειρηματικά επιμελητήρια, οργανώσεις πολιτών – να εστιάσουν στο πρόβλημα της ανεργίας και της υποαπασχόλησης στο υφιστάμενο πλαίσιο.
Βασικές αρχές και επιδιώξεις της μελέτης αποτελούν:
- Η θεώρηση του τοπικού εργατικού πλεονάσματος (ανέργων και υποαπασχολούμενων) ως χωρικά ενσωματωμένου αποθέματος γνώσης, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, πολύτιμου για την ανάπτυξη.
- Η κατάδειξη πως το πρόβλημα της υποαπασχόλησης και της ανεργίας δεν επιλύεται ατομικά, αλλά αφορά το σύνολο της κοινότητας και απαιτεί τον από-τα-κάτω συντονισμό όλων των παραγόντων της (εργαζομένων/ανέργων, επιχειρήσεων, θεσμικών φορέων κ.ά.) για την ανάκτηση του δικαιώματος στην εργασία και την αναβάθμιση των τοπικών αναπτυξιακών δομών. Τα αποτελέσματα της μελέτης θα τροφοδοτήσουν συμμετοχική έρευνα δράσης (participatory action research) που θα κινητοποιεί το εργατικό δυναμικό, τις επιχειρήσεις και άλλους τοπικούς φορείς στην ανάπτυξη στρατηγικών ολοκληρωμένης αξιοποίησης του ανθρώπινου κεφαλαίου για τη βιώσιμη τοπική ανάκαμψη.